Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια θεωρείται η πρώτη αιτία τύφλωσης στον δυτικό κόσμο, για ανθρώπους ηλικίας 20 έως 65 ετών. Αναπτύσσεται σε έδαφος σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και 2 και αποτελεί μια μικροαγγειοπάθεια, δηλαδή προσβάλλονται τα μικρά αγγεία του αμφιβληστροειδούς.
Παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης και επιδείνωσης της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας είναι:
- Η διάρκεια και η ποιότητα ρύθμισης του διαβήτη (επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης)
- Η αρτηριακή υπέρταση
- Η υπερλιπιδαιμία
- Το κάπνισμα
- Η εγκυμοσύνη
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια διακρίνεται σε μη παραγωγική (πρώιμο στάδιο) και σε παραγωγική (πιο προχωρημένο στάδιο). Στην πρώτη περίπτωση παρατηρούνται μικροανευρύσματα, μικροαιμορραγίες, εξιδρώματα και οίδημα στον βυθό λόγω της απώλειας της στεγανότητας των αγγείων του αμφιβληστροειδούς. Στην δεύτερη περίπτωση υπάρχουν περιοχές ισχαιμίας και σχηματισμός παθολογικών νεοαγγείων, τα όποια αναπτύσσονται είτε στην οπτική θηλή είτε σε άλλα σημεία του αμφιβληστροειδούς. Πιθανές επιπλοκές αυτών είναι η ενδοϋαλοειδική αιμορραγία, η ελκτική αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς και το νεοαγγειακό γλαύκωμα. Η όραση του ασθενούς επηρεάζεται με δύο μηχανισμούς:
- οίδημα ή ισχαιμία ωχράς κηλίδας που προκαλεί απώλεια κεντρικής οράσεως
- αιμορραγία υαλοειδούς ή/και ελκτική αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
Τα σχετιζόμενα συμπτώματα περιλαμβάνουν θάμβος και διακυμάνσεις όρασης, διπλωπία, μυοψίες, φωτοψίες, σκιές σε κάποιες περιοχές των οπτικών πεδίων, δυσκολία αντίληψης χρωμάτων, ξαφνική απώλεια όρασης, πόνος σε προχωρημένες περιπτώσεις.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας, η προτεινόμενη συχνότητα οφθαλμολογικού check up για ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, είναι:
- για ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι και ΙΙ, ανά έτος, και εφόσον υπάρχουν ευρήματα νωρίτερα σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντος οφθαλμιάτρου
- για έγκυες γυναίκες με σακχαρώδη διαβήτη, κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου της κύησης
Ο οφθαλμολογικός έλεγχος περιλαμβάνει:
- Εξέταση στη σχισμοειδή λυχνία και βυθοσκόπηση
- Οπτική Τομογραφία Συνοχής OCT
- Φλουοραγγειογραφία (με ενδοφλέβια χορήγηση σκιαγραφικού, ειδικά η ευρυγώνια wide-field με απεικόνιση περιφέρειας), για τον έλεγχο του αγγειακού δικτύου του οφθαλμού και την ανάδειξη ισχαιμίας ή διαρροών των αγγείων του αμφιβληστροειδούς, για την διάγνωση οιδήματος της ωχράς, για τη θεραπεία laser
- Αγγειογραφία Angio OCT, (χωρίς σκιαγραφικό), με την οποία γίνεται αναλυτική απεικόνιση του τριχοειδικού και του αγγειακού δικτύου ανά στιβάδα, σε τρισδιάστατη μελέτη
- Ψηφιακή φωτογράφηση του βυθού
Η αντιμετώπιση, σύμφωνα με το είδος και τη βαρύτητα των αλλοιώσεων, περιλαμβάνει:
- Παρακολούθηση
- Σε περίπτωση οιδήματος της ωχράς κηλίδας: Ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις anti-VEGF ή/και Φωτοπηξία με Argon laser
- Παναμφιβληστροειδική φωτοπηξία για την παραγωγική μορφή της νόσου
- Υαλοειδεκτομή σε περίπτωση μεγάλης, παρατεταμένης ενδουαλοειδικής αιμορραγία ή ελκτικής αποκόλλησης